هنگامی که بحث خواب شبانه به میان میآید، اکثر ما فقط به تعداد ساعات خواب توجه میکنیم، اما کیفیت خواب شبانه نیز درست بهاندازهی کمیت آن مهم است خواب شبانه خوب باید پیوسته، عمیق و بدون بیدار شدنهای مکرر باشد. موارد بسیاری وجود دارند که میتوانند در خواب شبانهی شما اختلال ایجاد کنند و باعث شوند که در طول روز احساس سستی و بیحالی کنید، از این موارد میتوان به دندان قروچه، سندروم پای بیقرار و … اشاره کرد. اما یکی از مهمترین اختلالاتی که میتواند بسیار خطرناک و در برخی موارد حتی مرگبار باشد، آپنه خواب یا وقفهی تنفسی درهنگام خواب است.
بررسی اجمالی
آپنه خواب، نوعی اختلال جدی است که در آن تنفس بهطور مکرر قطع میشود و دوباره ادامه پیدا میکند. اگر با صدای بلند خروپف میکنید و حتی پس از یک خواب شبانهی کامل بازهم خسته هستید، ممکن است آپنه خواب داشته باشید.
انواع اصلی آپنه خواب عبارتند از:
علائم آپنه خواب
علائم و نشانههای دو آپنه خواب انسدادی و مرکزی، مشترک هستند و گاهی اوقات همین مسئله، تشخیص نوع آپنه را دشوار میسازد.
متداولترین علائم و نشانههای آپنههای خواب انسدادی و مرکزی عبارتند از:
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان متوجه موارد زیر شدید، با پزشک متخصص مشورت کنید:
بسیاری از مردم خروپف را به عنوان علامتی جدی درنظر نمیگیرند و البته تمام افراد مبتلا به آپنه خواب، خروپف نمیکنند؛ اما اگر بلند خروپف میکنید (بهخصوص اگر خروپفتان بهطور متناوب قطع و وصل میشود) حتما به پزشک مراجعه کنید.
درمورد هرگونه مشکل خواب که میتواند باعث خستگی مزمن، خوابآلودگی شدید و تحریکپذیری شما شود، از پزشکتان سؤال کنید. خوابآلودگی شدید در طول روز (خوابزدگی)، میتواند بر اثر آپنه خواب یا اختلالات دیگری نظیر نارکولپسی باشد.
ممکن است که پزشک شما، براساس علائم و نشانههایی که دارید، مشکلتان را بررسی کند یا احتمال دارد که شما را به یک مرکز اختلال خواب ارجاع دهد. در این مرکز، متخصص خواب میتواند تشخیص دهد که آیا شما به ارزیابیهای بیشتر نیاز دارید یا خیر.
چنین ارزیابیهایی معمولا شامل نظارت شبانه بر تنفس و سایر عملکردهای بدن در طول خواب میشوند. حتی ممکن است که خواب فرد در خانه مورد آزمایش قرار بگیرد. تستهایی که برای تشخیص آپنه خواب به کار میروند، عبارتند از:
اگر نتایج غیرطبیعی باشند، ممکن است که پزشکتان بتواند بدون انجام تستهای بیشتر، درمان شما را آغاز کند. دستگاههای قابلحملی که برای نظارت بر خواب به کار میروند، تمام موارد آپنه خواب را شناسایی نمیکنند، بنابراین ممکن است که علیرغم طبیعی بودن نتایج اولیهی تستهای شما، پزشکتان همچنان پلیسومنوگرافی را توصیه کند.
اگر آپنه خواب انسدادی داشته باشید، ممکن است که پزشکتان شما را به متخصص گوش، حلق و بینی ارجاع دهد تا احتمال وجود هرگونه انسداد (گرفتگی) در بینی یا حلق بررسی شود. ممکن است که برای تشخیص علل آپنه خواب مرکزی به متخصص قلب (کاردیولوژیست) یا متخصص سیستم عصبی (نورولوژیست) نیز ارجاع داده شوید.
در موارد خفیفتر آپنه خواب، ممکن است که پزشکتان تنها مجموعهای از تغییرات در سبک زندگی، همچون کاهش وزن یا ترک سیگار را پیشنهاد دهد. اگر آلرژیهای تنفسی داشته باشید، پزشکتان درمانی را برای آلرژیهای شما توصیه خواهد کرد. اگر این اقدامات علائم و نشانههای شما را بهبود ندادند یا اگر آپنه شما متوسط تا شدید است، باید سایر روشهای درمانی را امتحان کنید.
برخی دستگاهها میتوانند به باز کردن راه هوایی بستهشده (مسدود) کمک کنند. در سایر موارد ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد.